Başarılı Bir Konuşmacı Olmak için Gerekenler: Beceriler, Hazırlık ve Pratik

Konuşmacı olmak, bir topluluğa hitap etmek kimileri için bir yaşam biçimi iken çoğu insan için tam anlamıyla bir kâbus olabilir. Konuşma pratiği olmayan ve topluluk karşısında bulunacağında derin kaygılar yaşayan kişiler, bu süreci oldukça derin problemler içerisinde yaşar. Herkes aynı kalibrede konuşma becerileri ile donatılmış olmasa da yeterli hazırlık ve konuşma pratiği edinerek bireylerin var olan durumu oldukça iyi noktalara taşıması mümkündür. 

Başarılı bir konuşmacı olmak için, kişinin doğal kabiliyetinin bulunması küçümsenmeyecek bir avantajdır. Doğuştan gelen beceriye sahip olan kişiler, bu meziyeti sonradan elde etmek için çalışanların kapatamayacağı kadar ileride yer alabilir. Sahne performansı için oldukça önemli olan bu durum elbette çözümsüz değildir. Sunum becerileri çalışarak geliştirilebilen, doğru hazırlık süreçleri ile desteklendiğinde gayet başarılı sonuçlar elde edilen bir gelişim alanıdır.

Konuşma hazırlığı aşamasından itibaren doğru çalışmalar yaparak uygun adımlar atmak topluluk karşısında konuşma yapacak kişiyi rahatlatır. Konuşmacının konuya ve sahneye hâkim olması için hazırlık süreci oldukça önemlidir. Bir konuşma sırasında dinleyiciler üzerinde etkili olmak bakımından konuya hâkimiyet çok önemlidir. Güzel ve etkileyici konuşma yapabilmek için öncelikle anlatılacak konuya inanmak ve doğru şekilde hazırlanmak gerekir. Aksi hâlde dinleyicileri ikna etmek kolay olmayacaktır. 

Hazırlık aşamasında sunum materyalleri seçiminde sağlanacak isabet başarılı bir konuşma yapmak için son derece önemlidir. Üzerinde durulacak konuya hâkim olmayı sağlayacağı gibi, dinleyicileri ikna etmek açısından da büyük katkı sağlar. Sunum becerileri ile sunum materyalleri arasında çoğu zaman kayda değer bir ilişki olduğu görülür. İyi bir konuşma hazırlama süreci başarılı olmanın başta gelen unsuru sayılabilir.

Başarılı Bir Konuşmacı Olmak için Nelere Dikkat Edilmelidir?

Konuşma becerileri gelişmiş olarak kabul edilen kişiler genellikle pek çok ortak özelliğe sahiptir. İyi bir konuşmacı, dinleyicilerini kolaylıkla etkisi altına alır ve anlattığı konuya dinleyicilerin ikna olmalarını diğer anlatıcılara oranla daha kolay sağlar. Toplantı salonundaki dinleyiciler anlatılan konuyu bildiklerini düşünse de konuşmacıyı dinledikçe daha önce bu açıdan bakmadıklarına şaşırır. İşte bu noktada doğuştan gelen yetenekler kadar konuşma hazırlığı, hitap etme becerisi ve sahne performansı gibi detaylar devreye girer.

Konuşma Hazırlığı

Ciddiye alınan bir hazırlık süreci başarılı bir konuşma yapabilmek için sanıldığından çok daha önemlidir. Yarım saat sürecek bir konuşmanın hazırlığı kimi zaman günler hatta haftalar sürecek bir çalışmayı gerektirebilir. Her başarılı ürünün arkasında uzun ve yorucu bir emeğin olduğunu hatırdan çıkarmamak yerinde olacaktır. Hazırlık aşamasında konuya hâkimiyet güçlendirilmeli, karşılaşılacak sorular ile ilgili cevap olabilecek her türlü veri sunum materyalleri arasına dahil edilmelidir. Bu amaçla;

• Sunum materyalleri: Anlatılacak konuya dair yapılan hazırlıklar çerçevesinde izleyicilere aktarılacak bilgileri destekleyici tüm unsurlar uygun şekilde kullanılmalıdır. Özellikle görsel bakımdan zenginleştirilmiş içerikler izleyicilerle kurulacak bağa katkı yapar.
• Kitleyi tanımak: Konuşma yapılacak kitleyi tanımak, onlara doğrudan ve etkileyici şekilde hitap edebilmek için önemlidir. Ayrıca gaf yapmayı önlemesi bakımından da değerli olabilir.
• Pratik yapmak: Konuşma hazırlığı yaparken yeteri kadar pratik yapmak, zamanı geldiğinde rahat olabilmeyi sağlayacak önemli bir ayrıntıdır. Konuşma yapılacak kitle özellikleri değişse de yapılan provalar adaptasyonu kolaylaştırır.

Hitap Etme Becerisi

Başarılı bir konuşmacının en önemli özelliklerinden birisi hitap etme becerisi olarak ifade edilebilir. Herhangi bir konuyu çok iyi bilmek, her zaman en doğru ve en güzel şekilde aktarabilmeyi sağlamaz. Bu sebeple güzel ve etkili sunum becerileri ile konuşma bakımından hitabet yeteneğinin geliştirilmesi son derece önemlidir. Konunun üzerinde durulduğunda kişilerin ses tonu ve mimiklerini de iyi şekilde kullanarak  bu alanda gelişmesi rahatlıkla mümkün olur.

Sahne Performansı

İyi bir hazırlık, doğru bir konu akışı, etkileyici bir konuşma üslubu ile bütünleşen sahne performansı, başarılı konuşma yapmanın en önemli bileşenleridir. Ses tonunu ve heyecanını doğru yönetmek, dinleyicileri ikna etmek bakımından gereklidir. Konuşma becerileri gelişmiş kişilerin beden dilini doğru kullanmaları ve dış görünüşlerine özen göstermeleri durumunda başarılı olmaları çok daha kolay hâle gelir.

Konuşmacının sahnedeki performansını etkileyen unsurlardan birisi de yeteri kadar pratik yapmaktır. Kendi başına veya birkaç kişilik bir izleyici kitlesine hitaben yapılan ve hazırlık mahiyetinde olabilecek pratik çalışmalar gerçek sahneye çıkıldığında konuşmacının işini kolaylaştırır. Hazırlık aşamasında pratik kazanmak açısından yapılan tekrarlar ile izleyici karşısında yapılacak hataların pek çoğunun önüne geçmek mümkün olur.

Konuşma Süresi

Konuşma süresi, anlatılacak konu kadar dinleyicinin ayırmayı kabulleneceği zaman dilimini de gözetmelidir. Aksi hâlde etkili olması ve amaçlanan işlevi gerçekleştirmesi mümkün olmaz. Başarılı konuşmacının anlatmak istediği konuyu, hedeflediği dinleyicinin zaman algısına uygun ve doğru cümlelerle anlatabilmesi gerekir. Bu bakımdan özellikle kısa olması gereken konuşmaların yönetimi çok daha zordur. Az zamanda yeterli ve başarılı bir ifadeyi sağlaması gerekir.

Diksiyon ve Kelime Hazinesi

İyi bir konuşmacı olabilmek için kelimeleri doğru telaffuz edebilmek ve vurguları yerli yerinde kullanmak çok önemlidir. Kısaca diksiyon olarak ifade edilen bu meziyetler konuşmanın etkili olabilmesi bakımından çok mühimdir. Ayrıca konuşmacının geniş bir kelime hazinesine sahip olması gerekir. Akıcı konuşmayı temin etmesi bakımından önemli olan geniş kelime hazinesi, dinleyicilerin sıkılmasına izin vermeden konuşmayı tamamlamakta çok etkilidir.

Başarılı Bir Konuşmanın Özellikleri Nelerdir?

Konuşmacı kadar önemli olan bir başka husus konuşmanın kendisidir. Anlatıcısı ne kadar iyi olursa olsun iyi hazırlanmamış bir konuşma içeriği gereken etkiyi oluşturmaz. İzleyicinin ikna edilmesi güçleşir. İnteraktif etkileşim ile gerçekleştirilen konuşmalarda kötü hazırlanmış içerik, sahne performansı bakımından negatif sonuç doğurur. Şimdi başarılı bir konuşmanın özellikleri nelerdir sorusunu cevaplamaya çalışalım.

• Konuşmanın ana mesajı ve tali mesajları belirgin olmalıdır. Akılda kalıcı ve etkileyici bir ana mesaj başarılı konuşmanın olmazsa olmazıdır. Ayrıca destekleyici yan mesajlar ile konuyu ve anlatımı güçlendirmek yerinde olacaktır.
• Bir konuşma metni hitap edilecek hedef kitleyi göz ardı etmemelidir. Konuşma yapılan topluluğa dair kriterler ve topluluğun öncelikleri, duyarlılıkları, beklentileri her zaman dikkate alınmalıdır. Dinleyici kitlesi ile uyumlu bir konuşma metni başarı için mutlaka gereklidir.
• Konuşma, hedef kitleden alınacak geri bildirim ile küçük değişiklikler yapmaya elverişli bir bütünlüğe sahip olmalıdır. Ana mesajdan sapmadan karşılıklı etkileşime izin vermesi ve yeniden omurgaya dönüşe imkân veren yapıda olması yerinde olur.
• Konuşmanın içeriği doğrultusunda, gerekmesi hâlinde net veriler içeren tablolar ve istatistiki bilgiler olmalıdır. Bunun en önemli faydalarından birisi konuşmacının konuya hâkimiyetini göstermesi bakımından sağladığı katkıdır.
• Yaşanmış örnekler, kıyaslamalar ve öngörüler içeren bir konuşma canlılık ve ikna edicilik bakımından etkili olur. Dinleyici kitlenin sıkılmadan dinlemesini sağlar.

Konuşma ile Amaçlanan Nedir?

Başarılı bir konuşmacı olmaktan söz ederken konuşma organizasyonlarına neden ihtiyaç duyulduğunu ve konuşma talebini oluşturan etkenleri irdelemek yerinde olacaktır. Çoğu otorite tarafından bu tarz organizasyonlar etkinlik pazarlaması olarak tanımlanırken yapılan araştırmalar, iş hedeflerine ulaşmada etkinlik pazarlamasının etkili olduğunu göstermekte. Ayrıca marka etkinlikleri çerçevesinde düzenlenen konuşmalar, mevcut ve potansiyel müşteriler ile çok daha güçlü bağlar kurabilmenin önemli bir yolu olarak kabul edilir.

Konuşma yapılması talep edilen etkinliklerin amaçları arasında farklılıklar olsa da aslında her biri hedef kitle ile doğrudan iletişim sağlama ve hedef kitleyi etkileme amacı taşır. 

Konuşmacının uzmanlık alanındaki bilgileri izleyicilere aktarması ve bu şekilde doğrudan etkileşim sağlanması, asıl olarak varılmaya çalışılan nokta olarak ifade edilebilir. Bu çerçevede konuşma etkinliklerinin konu başlıklarını kısaca aşağıdaki şekilde listelemek mümkündür.

• Motivasyon amaçlı konuşmalar
• Psikolojik destek konuşmaları
• Liderlik konuşmaları
• Başarı öyküleri
• Pazarlama konuşmaları
• Ekonomik ve finansal konuşmalar
• Teknoloji ve trend analizleri
• Mizah konuşmaları
• Vizyon ve strateji konuşmaları
• İnovatif yaklaşımlar
• Girişimcilik konuşmaları
• Fütüristik bakış açısı
• Dijital pazarlama ve sosyal medya trendleri
• Sürdürülebilirlik hakkında konuşmalar
• Satış maksatlı konuşmalar
• Müşteri ve tüketici trendleri ile ilgili konuşmalar

Uzmanlar, konferans veya seminer gibi etkinliklerde yukarıdaki konularda veya benzeri başka alanlarda birikimlerini katılımcılara aktarır. Kimi zaman katılımcının elde edeceği faydayı maksimize etmek için atölye çalışmalarının düzenlendiği organizasyonlar da olabilir. Pek çok marka gerek çalışanları gerekse mevcut ve potansiyel müşterileri için benzer etkinlikleri sıklıkla düzenler. Ayrıca ürün lansmanı gibi kimi etkinliklerde popüler konuşmacıların katılımından yararlanıldığı da sıkça görülebilmektedir.