Etkili Sunum Becerileri ve İyi Sunum Yapmanın İncelikleri

Sunum yapmak tam anlamıyla bir sanattır ve elbette ki diğer tüm sanatlarda olduğu gibi yetenek gerektirir. Bazı insanlar doğuştan gelen yetenekleriyle; anlatmaya, fikir satmaya ve ikna etmeye daha yatkınlardır. Ancak sadece doğuştan yetenekli olanlar iyi sunumcu olmaz. Etkili sunum örneklerini takip eden ve doğru sunum teknikleri uygulayan herkes iyi birer sunumcu olabilir.

Sunum Nedir?

Sunum, bir konuyu dinleyicilere aktarmak için hazırlanan ve genellikle bir slayt gösterisi eşliğinde yapılan sözlü bir sunumdur. Sunumlar, iş dünyasında, eğitimde, pazarlamada ve birçok farklı alanda sıkça kullanılır.

Günümüzde birçok masabaşı çalışan, rutin işleri gereğince sunum yapıyor. Bu bazen pazarlama ile ilgili bir fikir, bazen de yıl sonu performans sunumu olabiliyor. Bu nedenle ‘beyaz yaka’ olarak tabir edilen çoğu çalışanda keynote sunum becerisi aranıyor. Eminiz ki birçok iş ilanında bununla ilgili bir madde görmüşsünüzdür.

Yazımızın geri kalanında sunum yeteneklerinizi geliştirebileceğiniz bazı tavsiyeler vereceğiz. İster deneyimli bir sunucu isterse de yeni başlıyor olun, burada gelişmenize yardımcı olacak fikirler bulabileceksiniz.

Sunum Nasıl Hazırlanır?

Profesyonel sunumun iki farklı unsuru vardır. Bu unsurları görsel ve işitsel olarak ikiye ayırabiliriz.

Görsel taraf hazırladığınız sunumla alakalıdır. İşitsel taraf ise sizin sunumu karşı tarafa nasıl aktardığınızla alakalıdır. Uzman bir sunumcu her iki unsurun da inceliklerini bilmelidir.

Ancak iyi konuşma becerileri ve teknikleri olan bir kişi uzman bir konuşmacı olmanın büyük bir kısmını halletmiş demektir. Çünkü iyi sunumcular, yaptıkları sunum dosyaları ile değil iyi hitabetleri ile anılırlar.

1- Kendinize Güvenin

Gergin olduğunuzda kendiniz olmak ve doğru işler yapmak oldukça zordur. Ayrıca gerginliğiniz sunum yaptığınız kişiler tarafından da hissedilebilir. Bu durum negatif bir hava oluşmasına neden olur. Tıpkı zincirleme bir reaksiyon gibi oluşan gergin hava size yansır.

Bu nedenle sunumdan önce rahatlamanız çok önemli. Yaptığınız işler ve sunduğunuz fikirlere güvenin. Kendinize güveniniz hem sizi rahatlatacak hem de karşı tarafa güzel bir enerji göndermenize yardımcı olacak.

2- Tutkunuzu Gösterin

İyi sunumcular, en önemli şeylerden birinin dinleyicilerle bağlantı kurmak olduğunu ve bunu yapmanın en iyi yolunun konuya olan tutkunuzun parlamasına izin vermek olduğunu bilir. Sizin için neyin önemli olduğu ve neden önemli olduğu konusunda dinleyicilere karşı dürüst olun. 

Sunum giriş konuşmasını hazırlarken konuyla ilgili hevesli ve dürüst olduğunuzu bu konuşmaya ekleyin. İzleyicilerden mutlaka pozitif yanıt alacaksınız. Aynı şekilde sunum sonrası teşekkür konuşmanızda da bu tavrı ortaya koyun.

3- Kitlenizin İhtiyaçlarına Odaklanın

Sunumunuz, hedef kitlenizin sunumdan ne çıkaracağı etrafında şekillenmeli. Sunumunuzu hazırlarken, dinleyicilerin neye ihtiyaç duyduğunu ve neyi bilmek istediklerini daima aklınızda tutmanız gerekir. Sunumu yaparken aynı zamanda dinleyicilerinizin tepkisine odaklanmanız ve verdikleri tepkiye göre konuşma yolunuzu buna göre şekillendirmeniz gerekir.

4- Özen Gösterin ve Basit Tutun

Sunumunuzu yaparken temel mesajınıza konsantre olmak etkili sunum yapma teknikleri arasında sayılabilir. Sunumunuzu planlarken şu soruyu daima aklınızda tutmalısınız: Hedef kitlemin alması gereken anahtar mesaj nedir? Bu anahtar mesajı çok kısa bir şekilde iletebilmelisiniz.

Önemli olan dinleyicilerin ilgi ve algısını kaybetmeden ana mesajınızı odaklı ve kısa tutmaktır. Ayrıca söylemeyi planladığınız şey bu temel mesaja katkıda bulunmuyorsa, bunu konuşmanızdan çıkartabilirsiniz.

5- Göz Teması Kurun 

Göz teması kurmak, günlük hayatta hepimizin yaptığı ve iyi bir iletişim kurmanın temel taşı olarak görülen bir unsur. Nasıl ki günlük hayatta göz teması kurarak karşı tarafla daha iyi iletişim bağı oluşturuyorsak, aynı şekilde sunum yaparken de bu oldukça fayda sağlar. 

Sunum yapan birçok kişi göz teması kurmak yerine, sunum ekranına bakabiliyor. Bunu yaptığınız anda odadaki diğer insanlardan kendinizi soyutlamış olursunuz. İnsanların algısı da doğal olarak sizin yerinize baktığınız yöne doğru kayar. Oysa sunumu sizin yapıyor oluşunuzun bir katma değeri olmalı. 

Dinleyenlerle göz teması kurmak, izleyicinin sizinle ve konunuzla bağlantı kurmasına yardımcı olan bir ilişki oluşturur. Bu aynı zamanda daha az gergin hissetmenize de yardımcı olur.

6- Güçlü Başlayın

 Sunumunuzun başlangıcı son derece önemlidir. Dinleyicilerin dikkatini çekmeniz gerekir. Güçlü bir başlangıçla dinleyenlerin tüm algısı bir anda size yönelecektir. Örneğin komik bir hikaye ya da konu ile bağlantılı başınızdan geçen ilginç bir olay güçlü bir başlangıç yapmanıza yardımcı olabilir.

7- Hikayeler Anlatın

İnsan beyni hikayelere cevap vermeye meğillidir. Hikayeler, dikkati üzerinize çekmeye ve aynı zamanda fikirlerinizi destekleyecek şeyleri hatırlamamıza yardımcı olur. Yaratıcı sunum yapma teknikleri arasında gösterilen hikaye anlatıcılığı hedef kitleniz ile etkileşime girmenize yardımcı olur.

8- Sesinizi Etkili Kullanın

Sunum yapmak sadece 2 duyu organının işin içinde olduğu bir etkileşim durumudur. Bu nedenle daha anlaşılır ve ilgi çekici olmak için hem görsel hem de duyusal anlamda dikkat çekici olmalısınız.

Sabit bir ses dinleyenlere bir masal gibi gelebilir ve onları çocukluklarındaki uyku saatine götürebilir. Bu nedenle sesinizi farklı tonlarda kullanmaya özen gösterin. Konuşmanızda kullanacağınız iniş çıkışlarla dinleyicilerin dikkati daha canlı kalacaktır.

9- Beden Dilinizi Kullanın

Bir önceki maddede belirttiğimiz gibi sunum kitlenin sadece 2 duyu organını çalıştırır.  

Ses tonunuzu doğru kullanmanın yanı sıra beden dilinizin de etkili bir şekilde kullanmak dikkati üzerinize çekmenizi ve dinleyenler arasında heyecanı sağlar. Beden dilinizi açık ve kendinden emin bir tavırla kullanmaya özen gösterin. 

10- Profesyonelleri Takip Edin

Başarılı örneklerden ilham almak her konuda işinizi kolaylaştırır. Sunum hakkında başarılı olan kişilerin proje sunum örneklerini bakmanız size son derece fayda sağlayacaktır.

Ayrıca Speaker Agency Masters of Ceremony bünyesinde bulunan; Evrim Kuran, M.Serdar Kuzuloğlu, Mehmet Auf, Dr. Sertaç Doğanay, Fazıl Oral, İnci Abay Cansabuncu, Defne Sarısoy, Mirgün Cabas, Özlem Gürses ve Duygu Demirdağ gibi isimlerin konuşmalarını ve panellerde moderasyon yaparken nasıl bir yol izlediklerini de gözlemleyebilirsiniz.

Uzman moderatörlerin, konuya ve dinleyicilere olan hakimiyeti ve yukarıda saydığımız maddeleri kullanış şekilleri size iyi sunum yapmak konusunda güzel tavsiyeler verebilir.

Strateji & İnovasyon Danışmanı ve Google Türkiye, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi Pazarlama Eski Direktörü Mustafa İçil'in etkili sunum tekniklerini konu alan aşağıdaki videosu da size yol gösterici olabilir. 

Etkili Sunumlar Hazırlamak İçin Görsel Tavsiyeler

İyi bir sunum dosyası hazırlamak, sunumun en büyük tamamlayıcı öğesidir. Mesajınız ne kadar ikna edici olursa olsun, basit bir şekilde beyninizden çıkarıp ekrana yansıtmalı ve ilginç öğelerle süslemelisiniz. Peki nasıl başlayacaksınız?

1- Takip Edilmesi Kolay Bir Yapı Oluşturun

Sunum dosyanızı oluştururken basit ve anlamlı bir yapı planlayın. Unutmayın! Slaytlar sadece dinleyicilerin konuyu anlamasına yardımcı olmaz. Aynı zamanda konuşmanızı yönlendirmeniz için notlar da barındırır.

Ayrıca hepimizin bildiği giriş, gelişme ve sonuç slaytları koymaya özen gösterin. İlk slaytınızda konuşmanın ana konusuna mutlaka değinin. Bunu yapmanız dinleyicileri ne hakkında konuşacağınız hakkında bilgilendirir.

2- Slayt Sayısını Azaltın

Sayfalarca slayt olan bir sunum dinleyiciler açısından son derece zorlayıcı ve yorucu olabilir. Bu nedenle slayt sayınızı olabildiğince az sayıda tutmalısınız. Konuşmanızın her öğesi yerine gerçekten önemli olan ve dinleyicilerin görmesi gereken kısımları sunum dosyasına koyun.

3- Renkleri Anlamlı Kullanın

Uyumlu ve güzel renkler dikkat çekicidir. Ancak çok fazla renk kullanmak göz yorucu olabilir. Sunum dosyanızda kullanmak için en fazla 3 uyumlu renk seçin. Renkleri seçerken anlattığınız konuyla ilgili olmasına özen gösterin. 

4- Yazı Tipinizle Tutarlı Olun

Yazı tipinde ve puntolarında tutarlı olmak sunumunuza profesyonel bir görüntü verir. Elbette vurgu yapmak istediğiniz yerlerde daha büyük puntolar kullanabilirsiniz.

5- Tasarıma Vakit Ayırın

Slayttaki belirsiz bir çizgi veya düşük pikselli bir grafik dinleyicileri rahatsız edecektir. Bu nedenle yüksek çözünürlüklü ve kaliteli görseller kullanmaya özen gösterin. Ayrıca fikrinizi destekleyecek grafiksel bilgiler de etkili bir sunum dosyası hazırlamanıza yardımcı olacaktır.