İş Dünyasında Yeni Trend: Sessiz İstifa Nedir?

Bu tanıma ek olarak sessiz istifa; motivasyon kaybı, tükenmişlik veya stresin bir sonucu olarak işteki zihniyet değişikliği olarak da tanımlanabilir.

Sessiz istifa hareketi, 2021 yılından itibaren birçok Tik Tok kullanıcısının sıklıkla tükenmiş ve işten bıkmış olmaktan bahsetmeleriyle başladı. Bu dönemden itibaren her gün daha fazla genç çalışan bu harekete katılmaya devam etti. En sonunda hareket o kadar büyüdü ki, işverenler işyerlerindeki verimlilik düşüşünü net bir şekilde fark edebildi.

İş gücüne yeni yeni katılmaya başlayan genç nesil, iş hayatını deneyimledikten sonra yeterince değer görmediklerini hissettikleri pozisyonlarda koşuşturmaca kültürünü reddetmeyi seçti. Sessiz istifa dönemindeki çalışanlar, sözleşmeyle yükümlü oldukları normal sorumlulukları ile günlük işlerine ek olarak ücret almadıkları ve terfi etmek için yapmaları beklenen ekstra görevler arasında keskin bir çizgi çekti.

Birçok çalışan ise enerjilerinin çoğunluğunu daha mutlu olacakları ve daha fazla değer görecekleri işleri aramaya harcayarak bunu gösterdi.

İş Yerinde Mutluluk

Yaklaşık 30 yıl önce işyerinde mutluluk kavramı yoktu. İşverenler, sağladıkları iş fırsatları için onlara minnettar olmanızı bekliyorlardı ve ilerlemek için fazladan yol kat etmeniz bekleniyordu. Bu durum, taahhüdünüzü göstermek için işe erken gelmek ve geç çıkmak anlamına geliyordu. 

Çalışanlar, akşamları ofisten en son çıkan kişi olmak için yarışırdı ve aynı zamanda bu ekstra çalışma saatleri için fazla mesai alma beklentisi de yoktu. O zamanlarda, çalışanların mutluluğu işverenlerin ve yöneticilerin gündeminde değildi ve çalışanların refahı için pek endişe duyulmuyordu.

Öte yandan bugünün çalışma ortamında kabul edilemeyecek birçok yönetim tarzı da vardı. Örneğin birçok şirkette, hem özel olarak hem de çalışma arkadaşlarının önünde performans düşüklüğü nedeniyle çalışanlara bağırmak ve azarlamak kabul edilebilirdi. Ancak son yıllarda bu durum değişti. Şirketler çalışan mutluluğunun değerini anladı ve bu konuda her iki tarafta da bir bilinç oluştu.

Çalışanlar mutlulukları için yöneticilerinden ve patronlarından daha fazla şey talep etmeye başladı. Bu talepleri karşılayamayan şirketlerdeki çalışanların kalıcılık oranı azalmaya başladı. Çalışanların mutluluğu için daha fazla şeyler talep etmesi, sessiz istifanın temellerini oluşturdu. Yöneticiler ve patronlar şunu fark ettiler ki, çalışanların mutluluğunu ve refahını sağlamak, şirketlerin başarısı için önemli bir unsurdur. Bu nedenle, bugünün iş dünyasında çalışanların mutluluğu ve iş tatmini yönetimin gündeminin en üst sıralarında yer almaktadır.

Sessiz İstifa Nasıl Yapılıyor?

Sessiz istifa, en basit tabirle bir çalışanın kovulmamak için mümkün olan en az şeyi yaptığı durumdur. Bu, pratikte şu anlamlara gelebilir:

• Fazladan iş, liderlik rolleri veya sorumlulukları için gönüllü olmamak.
• Doğrudan hitap edilmedikçe toplantılarda konuşmamak.
• Mesai saatleri dışında e-postalara veya mesajlara cevap vermemek.
• İş tanımlarının dışındaki işleri geri çevirmek.
• Ekibin geri kalanından izole olmak ve sosyal olaylardan kaçınmak.
• Normalden daha fazla hastalık izni kullanmak.

İş Yerinde Sessiz İstifayı Nasıl Anlarsınız?

Sessiz istifa, tanımı gereği incelikli ve neredeyse görünmez bir olgudur. Bu nedenle sessiz istifanın iş yerinizde olduğunu kanıtlamanın zor olabileceği anlamına gelir. Bununla birlikte, sessiz istifayı fark etmenize yardımcı olabilecek göz önünde bulundurabileceğiniz bazı unsurlar da vardır. 

1- Çalışan Bağlılığı Anketleri 

Düzenli çalışan bağlılığı anketleri göndermek, iş yerinizde sessiz istifa uygulayanların varlığına işaret edebilecek herhangi bir yaygın ayrılmayı tespit etmenize yardımcı olabilir. Bununla birlikte, işle meşgul olmayanların anketleri doldurma olasılıklarının daha düşük olduğunu unutmayın; bu nedenle, elde ettiğiniz sonuçlar çarpık olabilir.

2- Verimlilik Ölçütleri 

Çalışanlar sessiz istifada olduklarında, verimlilik genellikle düşer. Halihazırda üretkenlik ölçütlerini izliyorsanız, kuruluşunuzun temel parametreleri hakkında bir fikriniz olduğunu gösterir. Bu veriler sessiz istifayı fark etmenize yardımcı olabilir.

3- Şirket Standartları 

Aşırı durumlarda çok fazla çalışanın işten ayrılması bir işletmenin karlılığını etkileyebilir. Şirketiniz kârda açıklanamayan bir düşüş görüyorsa, sessiz istifa araştırılması gereken birçok olası nedenden biridir.

4- Dahili Terfiler 

Sessiz istifa uygulayan kişiler genellikle terfiler veya yeni fırsatlar için seçilmezler çünkü gereken ekstra çabayı göstermezler. Kimin terfi aldığını ve kimin almadığını takip etmek, şirketinizde sessiz istifa olup olmadığını tespit etmenize yardımcı olabilir.

5- Duygu Durumu 

Genellikle işverenler, çalışanların duygu değişimlerinden sessiz istifa modunda olup olmadıklarını anlayabilirler.. Çalışanlarınızdan herhangi birinin normalden farklı göründüğünü ya da farklı bir duygu durumunda olduğunu düşünüyorsanız, bu konuyu göz ardı etmemeniz gerekir.

İnsan Kaynakları Ne Yapabilir?

Sessizce istifa, kuruluşunuzda üretkenlik üzerinde büyük etkisi olabilecek, endişe verici bir eğilim olsa da, İK ve lider ekiplerinin bunu hafifletmek için yapabileceği bazı şeyler vardır. Bunlardan bazıları hemen yanıt almanıza ve işleri yoluna sokmanıza yardımcı olabilir. Ancak bazıları da belirli bir süreç gerektirir.

1- Önce Yönetici Bağlılığı Üzerinde Çalışın

Günümüzde birçok şirket hibrit ve uzaktan çalışma modeli ile çalışmakta. Ancak bu model çok yeni olduğu için birçok yönetici bu konuda tam donanımlı değil. Şirketlerin atabileceği önemli adımlardan biri, yöneticileri uzak veya hibrit bir ortamda etkin bir şekilde çalışacak şekilde yeniden eğitmektir. 

Yöneticilerin, çalışanların stresi ve tükenmişliği azaltmalarına yardımcı olma konusunda yeterince eğitimli olmalarını sağlamak da önemlidir. Aksi takdirde bu durum, sessiz istafalara yol açabilir.

2- Bir Amaç Duygusu Yaratın

Çalışanların işlerinin herhangi bir amacı veya yönü olduğunu hissetmemeleri, sessiz istifanın en önemli itici güçlerinden biridir. Bununla başa çıkmanın veya tamamen önlemenin en etkili yollarından biri, her çalışanın rolünün ardındaki nedenleri anladığı bir şirket kültürü yaratmaktır.

Bunu başarmanın, güncellemeleri paylaşmak için düzenli olarak herkesin katıldığı toplantılar düzenlemekten, şirketin temel misyonuna ve değerlerine odaklanan iç iletişimleri dağıtmaya kadar birçok farklı yolu vardır. Önemli olan, herkesin yaptığı işin bir bütün olarak kuruluşun amaçları ile nasıl bağlantılı olduğunu anlamasını sağlamaktır.

3- Başarıları Ödüllendirin ve Takdir Edin

Sessiz istifanın ortaya çıkabilmesinin bir diğer önemli nedeni, çalışanların işleriyle takdir görmediklerini hissetmelerinden olabilir. Bu, sessiz istifadan kaçınmak istiyorsanız, çalışanlarınızın iyi çalışmalarını düzenli olarak takdir ettiğinizden ve ödüllendirdiğinizden emin olmanız gerektiği anlamına gelir.

Bunun nasıl uygulanacağı bir kuruluştan diğerine farklılık gösterir. Örneğin Deloitte'a göre bağlılığı, üretkenliği ve performansı %14 oranında artırabilecek tam kapsamlı bir çalışan tanıma programı oluşturmaya karar verebilirsiniz. Ancak çözüm bundan daha da basit olabilir. Başka bir Deloitte anketine göre, çalışanların dörtte üçü günlük çabaları için basit bir teşekkür ile tatmin olur.

4- Sınırlara Saygı Göstererek Sessiz İstifayı Önleyin

Sessiz istifa sorunu yaşadıklarını düşünen bazı işverenlerin aslında fazla çalışma sorunu var. Çalışanlarınızın her zaman mesai saatleri dışında mesajlara cevap vermesi, takvimleri doluyken bile iş tanımlarının dışında bir işe girmesi ve bağlılıklarını kanıtlamak için her gece geç saatlere kadar kalması bekleniyorsa, beklentileriniz çok yüksek olabilir.

Her çalışanın mesai bittiğinde uygun şekilde işten ayrılması gerekir ve en iyi yöneticiler bunu teşvik etmelidir. Çalışanlarınızdan daha fazla çalışmalarını istemek, mesai saatleri dışında aramak veya ekstra ücret ödemeden fazladan iş almalarını beklemek onların rollerinden kopmaları anlamına gelebilir.

Sınırlara saygı duyduğunuzda ve çalışanlarınıza ortaya koydukları işi takdir ettiğinizi gösterdiğinizde, ihtiyaç duyulduğunda ekstra yol kat etme olasılıkları çok daha yüksektir.