Girişimciliğin İlk Adımı: Şahıs Şirketi Kurmanın A'dan Z'ye Rehberi

Girişimcilik, birçok insanın hayalini süsleyen bir kariyer yoludur. Kendi işini kurmak, kendi kararlarını almak ve bağımsız bir şekilde ilerlemek birçok kişi için büyük bir cazibe kaynağıdır. Bu yolculuğa atılanların ilk karşılaştığı sorulardan biri ise şirket türü seçimi oluyor. Şahıs şirketi, en yaygın ve en kolay kurulabilen şirket türlerinden biridir. 

Bu yazımızda girişimciliğe ilk adımını atmak isteyenler için şahıs şirketi kurmanın rehberini hazırladık. Bu rehberde, şahıs şirketinin ne olduğunu, nasıl kurulacağını ve hangi avantajları sunduğunu detaylı bir şekilde ele alacağız.

Şahıs Şirketi Nedir?

Şahıs şirketi nedir sorusunun yanıtı, “bir veya birden fazla kişinin sahip olduğu, yönettiği ve sorumluluğunu üstlendiği en basit şirket türlerinden biri” şeklinde özetleyebiliriz. 

Şahış şirketinin kuruluşu diğer şirket türlerine göre oldukça basit ve hızlıdır. Türkiye’de küçük ve orta ölçekli girişimciler arasında yaygın olarak tercih edilen bu şirket türü, maliyet ve vergi avantajlarıyla öne çıkar. Özellikle küçük çaplı girişimler için ideal bir yapıdır. Eğer ticaret hayatına hızlı bir giriş yapmak istiyorsanız, şahıs şirketi kurabilirsiniz. 

Şahış şirketinin tanımından da anlaşılacağı üzere; bu şirket türü bir kişi ile veya bir topluluk kurulabilir. Şahış şirketleri bu özelliği sebebiyle tüzel bir kişiliğe sahiptir. 

Şahıs şirketinin temel özellikleri şunlardır:

• Sahibi bir kişi veya bir topluluk olabilir. 
• Kuruluş süreci hızlı ve maliyeti düşüktür.
• Muhasebe işlemleri diğer şirket türlerine göre daha basittir.
• Vergi ödemeleri gelir vergisi dilimlerine göre yapılır.

Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?

Şahıs şirketi kurmanın ilk adımı, vergi dairesine gitmektir. Öncelikle vergi dairesine tüm belgelerini teslim ederek şahış şirketi kurma başvuru sürecini başlatmalısınız. Bu işlem için dilerseniz muhasebecinizden veya mali müşavirinizden destek alabilirsiniz. Ancak öncelikle destek alacağınız kişiye vekalet vermeniz gerekir. 

Başvuru işleminin ardından vergi dairesi tarafından görevlendirilen müfettişler, belgelerinizi inceleyerek denetleme yapar. Denetleme sonrasında, şartları sağlıyorsanız şirketinizi kurabilirsiniz. 

Şahıs şirketi kurmak oldukça basit bir süreçtir. Ancak, yine de belirli adımları takip etmek gerekir. 

İşte şahıs şirketi kurmanın aşamaları:

• Başvuru için gerekli kişisel bilgiler alını. Bunlar; ikametgâh bilgileri, kurucunun nüfus cüzdanı fotokopisi, imza sirküleri ve imza tescil beyannamesi belgeleridir. 
• Şirket tescili yapılır. Bu tescille şirket kayıt altına alınır. 
• Vergi hesap numarası için Vergi Dairesi’ne başvuru yapılır. 
• Gerekli defterler alınır, ardından noterde tasdik ettirilir. 
• Yoklama tutanağı hazırlanır.
• Vergi hesap numarası alınır.
• Vergi ve yazar kasa levhaları alınır. 
• Gider pusulası, irsaliye ve fatura belgeleri çıkarılır.
• Sicil gazetesine ilan verilir. 
• İlgili ticaret odasına kayıt yaptırılır.
• İş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı çıkartılır.
• İş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı alınır. 
• SGK ve BAĞ-KUR işlemleri yapılır.

E-Devlet Üzerinden Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?

Dilerseniz e-devlet üzerinden de şahıs şirketi kurabilirsiniz. E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmak için gerekli olan işlemler oldukça basittir. Bu işlemleri tamamlamak için E-devlet şifrenizle birlikte İnteraktif Vergi Dairesi'ne giriş yapmanız yeterlidir. Adım adım süreç şu şekildedir:

• İşlem Seçimi: İnteraktif Vergi Dairesi'ne giriş yaptıktan sonra "İşlemler" kısmına gidin. Buradan "Sicil Bildirimleri" ve "İşe Başlama Bildirimi" seçeneklerine tıklayın.
• Form Doldurma: Karşınıza 5 adımlık bir form çıkacaktır. Bu formda şahıs şirketinizin ismi, faaliyet alanı gibi bilgileri doldurmanız gerekir. Doğru ve eksiksiz bilgi girdiğinizden emin olun.
• Yoklama Tarihi Bilgilendirmesi: Formu doldurduktan sonra cep telefonunuza iş yerinizin yoklama tarihini içeren bir mesaj gelir. Vergi dairesinden gelen memurlar, belirttiğiniz adrese gelerek iş yerinizin doğruluğunu ve belgelerinizi kontrol eder.

Bu adımları takip ederek şahıs şirketinizi hızlı bir şekilde kurabilirsiniz.

Şahıs Şirketi Kurmak İçin Gerekli Evraklar

Şahıs şirketi kurmak istiyorsanız öncelikli olarak bu evrakları hazırlamanız gereklidir:

• Başvuru formu
• 2 adet nüfus cüzdanı fotokopisi
• 2 adet vesikalık fotoğraf
• 2 adet noterden alınacak imza beyannamesi
• 2 adet ikametgâh belgesi
• Kira kontratı veya tapu fotokopisi
• Vergi dairesinden yapılmayan başvurular için vekaletname

Kimler Şahıs Şirketi Kurabilir?

Kendi işini kurmak isteyen herkes için şahıs şirketi cazip bir seçenektir, ancak bazı şartlar bulunmaktadır. Şahıs şirketi kurabilmek için şartlar şunlardır:

• Yaş Şartı: Şahıs şirketi kurmak için en az 18 yaşında olmanız gerekmektedir.
• Devlet Memuru Olmama: Devlet memurları şahıs şirketi kuramazlar, çünkü kanunlara göre tacir olarak kabul edilmezler. Bu nedenle devlet memuru olmayan ve 18 yaşını doldurmuş herkes şahıs şirketi kurabilir.

Şahıs Şirketi Türleri

Şahıs şirketi kurarken karşınıza farklı türler çıkacaktır. Şahıs şirketleri üç ana türde sınıflandırılır:

• Adi Şirket: İki veya daha fazla kişinin bir araya gelerek oluşturduğu ortaklık yapısıdır. Ortaklar şirketin borçlarına karşı sınırsız sorumluluk taşır. Ortaklar tüzel veya gerçek kişi olabilir. 
• Kolektif Şirket: Yalnızca gerçek kişiler tarafından kurulabilen bu şirket, 2 veya daha fazla gerçek kişiyle kurulabilir. Bu şirket türünde ortaklar, şirket alacakları konusunda sorumluluk sahibi değillerdir. 
• Komandit Şirket: Ortakların sorumlulukları farklılık gösterir. Komandite ortaklar, borç ve alacaklara karşı tüm mal varlıklarıyla sorumlu iken, komanditer ortaklar sadece koydukları sermaye kadar sorumludur.

Şahıs Şirketi ile Limited Şirketin Farkları

Şahıs şirketi ve limited şirket arasında çeşitli farklar bulunmaktadır. Aşağıda bu farkları bulabilirsiniz:

• Kişisel Sorumluluk: Şahıs şirketinde tüm sorumluluk şirket sahibine aittir. Limited şirkette ise sorumluluk şirketin mal varlığı ile sınırlıdır.
• Kurulum Süresi: Şahıs şirketi 1 gün içinde kurulabilirken, limited şirketin kurulumu birkaç gün sürebilir.
• Vergilendirme: Şahıs şirketi gelir vergisi mükellefi iken, limited şirket kurumlar vergisine tabidir. Limited şirketler vergi konusunda daha esnektir.
• Sermaye Gereksinimi: Limited şirket kurmak için belirli bir sermaye gereklidir, ancak şahıs şirketi kurmak için sermaye şartı aranmaz.
• Prestij: Kurumsal imaj açısından limited şirketler daha avantajlıdır, çünkü büyük işletmeler genellikle limited ya da anonim şirket olarak faaliyet gösterir.
• Kapatma Süreci: Şahıs şirketini kapatma işlemleri oldukça basit ve hızlıdır. Ancak limited şirketlerin kapatma süreci bir yıla kadar uzayabilir.

Özellik	Şahıs Şirketi	Limited Şirket
Kişisel Sorumluluk	Tüm sorumluluk şirket sahibine aittir.	Sorumluluk, şirketin mal varlığı ile sınırlıdır.
Kurulum Süresi	1 gün içinde kurulabilir.	Kurulumu birkaç gün sürebilir.
Vergilendirme	Gelir vergisi mükellefidir.	Kurumlar vergisine tabidir. Vergi konusunda daha esnektir.
Sermaye Gereksinimi	Sermaye şartı yoktur.	Belirli bir sermaye gereklidir.
Prestij	Kurumsal imaj açısından daha zayıftır.	Kurumsal imaj açısından daha avantajlıdır.
Kapatma Süreci	Kapatma işlemleri basit ve hızlıdır.	Kapatma süreci bir yıla kadar uzayabilir.

Şahıs Şirketleri Hangi Vergileri Öder?

Şahıs şirketinin ödemesi gereken başlıca vergiler şunlardır:

• Gelir Vergisi: Şahıs şirketleri, gelir vergisi mükellefidir. Vergi dilimleri %15 ile %40 arasında değişir ve yıllık beyannameler üzerinden ödenir.
• Katma Değer Vergisi (KDV): Satış yaptığınız her mal ve hizmet üzerinden KDV hesaplanır. Ödemeniz gereken KDV, aldığınız mal veya hizmetin KDV’si ile satışını yaptığınız ürünün KDV’si arasındaki farktır.
• Muhtasar Beyanname: Çalışanlarınız varsa, her ay (10 kişiden az çalışan varsa)  ya da üç ayda (10 kişiden fazla çalışan varsa) bir muhtasar beyanname vermeniz gerekmektedir. Vergi kesintileri bu beyannamelerle bildirilir.

Bunların dışında, damga vergisi ve BAĞ-KUR prim ödemelerini yapmanız gerekir. Şahıs şirketleri gelir mükellefidir. Dolayısıyla gelirleri arttıkça ödedikleri vergi miktarı da artar. 

Şahıs firmalarının her yılın 25 Mart tarihine kadar bir önceki yılın kâr ve zararını beyan etmeleri zorunludur. Bu beyan sonrasında artan oranlı dilime göre vergileri hesaplanır. Vergilerin ilk taksidi mart ayının sonuna kadar ödenmelidir. İkinci taksitler ise Temmuz ayının sonunda ödenir.  

2024 yılı gelir vergisi dilimlerine göre şahıs şirketlerinin ödeyecekleri vergi oranları şu şekildedir:

Gelir	Vergi Oranı
110.000 TL'ye kadar	%15
230.000 TL'nin 110.000 TL'si için 16.500 TL, fazlası	%20
580.000 TL'nin 230.000 TL'si için 40.500 TL (ücret gelirlerinde 870.000 TL'nin 230.000 TL'si için 40.500 TL), fazlası	%27
3.000.000 TL'nin 580.000 TL'si için 135.000 TL, (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL'nin 870.000 TL'si için 213.300 TL), fazlası	%35
3.000.000 TL'den fazlasının 3.000.000 TL'si için 982.000 TL, (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL'den fazlasının 3.000.000 TL'si için 958.800 TL), fazlası	%40

Bu gelir vergisi dilimleri şahıs şirketlerinin gelirlerine göre ödeyecekleri vergiyi belirler.

2024 Yılında Şahıs Şirketi Kurma Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Şirket kurma maliyeti çeşitli kalemlerden oluşur. Tüm bu kalemler ve maliyetleri göz önünde bulundurulduğunda, 2024 yılı için şahıs şirketi kurma maliyeti ortalama 50.000 TL civarındadır. 

Bu maliyeti oluşturan ana giderler şu şekildedir:

• Şahıs imza sirküleri: 491,23 TL
• Kuruluş ve defter beyan kaydı: İşçi çalıştırmıyorsanız 600 TL, işçi çalıştırıyorsanız 760 TL
• Sözleşmelerin damga vergisi oranı: Binde 9,48
• SMMM Muhasebeci vekaletnamesi: 1.160 TL

Eğer bir işçi çalıştıracaksanız, bu kalemlere SGK kaydı eklenir ve ekstra servis bedeli gerektirir. Ayrıca, bazı sektörlerde yazarkasa zorunluluğu bulunabilir, bu da ek bir maliyet anlamına gelir. 

Şahıs Şirketinin Yıllık Maliyeti Nedir?

Şirket kurulduktan sonra, yıllık maliyetler işletmenizin büyüklüğüne ve iş hacmine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ancak, genel olarak ödenmesi gereken bazı kalemler şu şekildedir:

• KDV beyannamesinin damga vergisi
• Aylık sigorta ödemesi ve personel gelir vergileri
• Şahıs şirketi sahibinin sigorta ödemesi (4B Bağkur)
• Muhtasar beyannamenin damga vergisi (stopaj ödemesi)
• Geçici vergi beyannamesinin damga vergisi
• Bilişim, kırtasiye, sarf malzeme ve elektronik defter gider katılım payı
• Kayıtlıysanız, ticaret odası, meslek odası, sanayi odası gibi kuruluşlara ödenen yıllık aidatlar
• Belediye vergileri
• Mali müşavirlik ve muhasebe hizmet ücreti

Bu yıllık giderler, iş hacminize ve sektörünüze göre değişiklik gösterebilir. İşletmenizin niteliğine ve büyüklüğüne bağlı olarak, bu maliyetler artabilir veya azalabilir.

Şahıs Şirketi Kurmanın Avantajları Nelerdir?

Bir şahıs şirketi kurmanın birçok avantajı vardır. Özellikle yeni girişimciler için hızlı bir başlangıç yapma fırsatı sunar. İşte bazı önemli avantajlar:

• Düşük Kurulum Maliyeti: Şahıs şirketi kurmanın en büyük avantajlarından biri, düşük kurulum maliyetidir. Limited veya anonim şirketler gibi yüksek sermaye gerektirmez. Genellikle sadece noter masrafları ve vergi dairesine başvuru ücreti gibi temel masraflar bulunur.
• Hızlı ve Kolay Kurulum Süreci: Bir şahıs şirketi kurmak, birkaç gün içerisinde tamamlanabilir. Gerekli evrakları topladığınızda vergi dairesine başvurmanız yeterlidir. Karmaşık bürokratik süreçlerle uğraşmadan iş hayatına adım atabilirsiniz.
• Esnek Vergilendirme: Şahıs şirketi sahipleri, gelir vergisi dilimlerine göre vergilendirilir. Bu da düşük kazançlarda daha düşük vergi ödeme imkanı sunar. Özellikle işin ilk yıllarında yüksek kazançlar elde etmiyorsanız, vergi yükünüz daha az olur.
• Basit Muhasebe İşlemleri: Şahıs şirketlerinde muhasebe işlemleri daha basittir ve bu nedenle muhasebe maliyetleri de daha düşüktür. Diğer şirket türlerinde olduğu gibi karmaşık bilanço ve gelir tablosu hazırlama zorunluluğu yoktur.
• İhtiyaç Durumunda Kapatma Kolaylığı: Eğer işler yolunda gitmezse ve şirketi kapatma kararı alırsanız, şahıs şirketini kapatmak da oldukça basittir. Diğer şirket türlerine göre daha az masraflı ve hızlı bir süreçtir.

Şahıs Şirketinin Dezavantajları Nelerdir?

Her ne kadar şahıs şirketi kurmanın birçok avantajı olsa da, bazı dezavantajları da göz önünde bulundurmanız gerekir.

• Sınırsız Sorumluluk: Şahıs şirketinin en büyük dezavantajı, sahibinin sınırsız sorumluluğa sahip olmasıdır. Bu, şirketin borçlarından tamamen şahsi mal varlığınızla sorumlu olacağınız anlamına gelir.
• Büyüme Potansiyeli: Şahıs şirketleri genellikle küçük ölçekli işletmeler için uygundur. Eğer büyük bir işletme kurmayı planlıyorsanız, ilerleyen aşamalarda başka bir şirket türüne geçiş yapmanız gerekebilir.
• Pay Devir/Satış Zorluğu: Ortaklardan birini payını satmak veya devretmek isterse, bu işlemin gerçekleşebilmesi için tüm ortakların işleme onay vermesi hukuki açıdan zorunludur. Onay verilmemesi durumunda pay devri veya satışı işlemi gerçekleşemez. Bu dezavantaj nedeniyle şahıs şirketleri çoğunlukla tek kişi ile kurulur. 

Şahıs Şirketi Kurmakla İlgili Sıkça Sorulan Sorular ve Yanıtları

Şahıs Şirketi Kurmak Ne Kadar Sürer?

Şahıs şirketi kurmak genellikle çok kısa bir sürede tamamlanır. Gerekli belgeler hazırlandığında ve başvuru yapıldığında, 1 gün içinde şahıs şirketi kurulabilir.

Şahıs Şirketi Kurmanın Maliyeti Nedir?

2024 yılı itibarıyla şahıs şirketi kurmanın maliyeti yaklaşık olarak 500 - 1.000 TL arasındadır. Bu maliyet, noter masrafları, vergi dairesi başvuru ücretleri ve diğer küçük işlemlerle ilgilidir. Ek olarak, muhasebeci hizmeti almak isterseniz bu maliyet artabilir.

Şahıs Şirketi Gelir Vergisi Ne Kadardır?

Şahıs şirketi sahipleri, gelir vergisi mükellefidir. Vergi oranları kazancınıza göre değişir. Vergi oranları ise artan oranlıdır.  2024 yılı itibarıyla şahıs şirketleri için gelir vergisi dilimleri %15 ile %40 arasında değişmektedir.

Evden Şahıs Şirketi Kurulabilir Mi?

Evet, şahıs şirketini home ofis şeklinde kurabilirsiniz. Ev adresinizi iş yeri adresi olarak gösterebilir ve masrafları minimize edebilirsiniz.

Şahıs Şirketi Kapanışı Nasıl Yapılır?

Şahıs şirketi kapatma işlemi oldukça basittir ve 1 gün içinde tamamlanabilir. Vergi dairesine dilekçe ile başvurup sicilden terkin işlemi yaparak şahıs şirketini kapatabilirsiniz. Ancak şirketin borçlarının ödenmiş olması gerekmektedir.

Şahıs Şirketi Sermaye Gerektirir Mi?

Şahıs şirketi kurmak için belirli bir sermaye şartı yoktur. Ancak işinizin niteliğine göre sermaye ayırmak isteyebilirsiniz.

Şahıs Şirketi Kurduktan Sonra E-Fatura Kullanmak Zorunlu Mu?

E-fatura zorunluluğu işinizin büyüklüğüne göre değişir. Yıllık cirosu 500.000 TL’yi aşan işletmeler için e-fatura ve e-defter zorunludur. Ancak daha küçük ölçekli şahıs şirketleri e-fatura kullanmak zorunda değildir.

Şahıs Şirketi Limited Şirkete Dönüştürülebilir Mi?

Evet, şahıs şirketinizi ilerleyen süreçte limited şirkete dönüştürebilirsiniz. Ancak bu işlem için muhasebecinizden ve vergi dairesinden detaylı bilgi almanız gerekmektedir.

Şahıs Şirketi Kurarken Bir Muhasebeciyle Çalışmak Zorunlu Mu?

Evet, şahıs şirketi kurduktan sonra muhasebeciyle çalışmanız zorunludur. Vergi beyanları ve diğer muhasebe işlemleri için profesyonel bir muhasebeci desteği gereklidir. Ancak başlangıç aşamasında muhasebeci ile çalışmanız şart değildir.

Şahıs Şirketi Kurarken Bir Ofise İhtiyaç Var Mı?

Şahıs şirketi kurarken bir ofise ihtiyaç duyulmaz, ancak mutlaka bir adres göstermeniz gereklidir. Ofis olarak evinizi ya da sanal bir ofis kullanabilirsiniz.

Şahıs Şirketi Kredi Alabilir Mi?

Evet, şahıs şirketi bankalardan işletme kredisi alabilir. Ancak kredi miktarı, işinizin gelirine ve kredi geçmişinize bağlı olarak değişir. Bankalar genellikle işletmelerin mali verilerine göre kredi başvurularını değerlendirir.

Şahıs Şirketi İhracat ve İthalat Yapabilir Mi?

Evet, şahıs şirketi hem ithalat hem de ihracat yapabilir. Ancak bu işlemler için gerekli izinler ve prosedürler hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir.

Aynı Adreste Birden Fazla Şahıs Şirketi Kurulabilir Mi?

Evet, aynı adreste birden fazla şahıs şirketi kurulabilir. Özellikle home ofis çalışanlar veya aynı ofisi paylaşan girişimciler için bu uygulama mümkündür.

Şahıs Şirketi Başka Birine Devredilebilir Mi?

Hayır, şahıs şirketi doğrudan başka birine devredilemez. Ancak şirketin tüm mal varlıkları, hakları ve borçları bir başka kişiye satış yoluyla aktarılabilir. Şahıs şirketinin kapanışı yapılıp yeni bir şahıs şirketi kurulması gerekir.

Şahıs Şirketi Kapanışı Sırasında Vergi Borcu Ne Olur?

Şahıs şirketini kapatmadan önce tüm vergi borçlarının ödenmesi gerekir. Kapanış işlemi sırasında vergi dairesine borç olup olmadığını kontrol etmeniz önemlidir.

Şahıs Şirketi İçin SGK Primi Ödemek Zorunlu Mu?

Evet, şahıs şirketi sahibi olan kişiler 4B (Bağ-Kur) kapsamında sosyal güvenlik primi ödemek zorundadırlar. Bu prim, her ay düzenli olarak ödenir ve belirli bir gelirin üzerinde kazanç elde edilmesi durumunda prim miktarı artar.

Şahıs Şirketi Açmak İçin Mesleki Bir Yeterlilik veya Lisans Gerekli Midir?

Şahıs şirketi açmak için genel olarak mesleki bir yeterlilik veya lisans gerekmemektedir. Ancak bazı meslek gruplarında (örneğin, mühendislik, mimarlık, muhasebe gibi) belirli belgeler veya ruhsatlar gerekebilir.